fazanavardan

من میخواهم کسانی که علم هواوفضا را دوست دارند بیش تربا علم هواوفضا آشنایشان کنم.

fazanavardan

من میخواهم کسانی که علم هواوفضا را دوست دارند بیش تربا علم هواوفضا آشنایشان کنم.

مشتری

پنجشنبه, ۱۶ آذر ۱۳۹۶، ۱۰:۴۱ ق.ظ

مُشتَری،[۷] هُرمُز،[۸] اورمزد، برجیس یا زاوش پنجمین سیاره از خورشید و بزرگ‌ترین سیاره در سامانه خورشیدی است. این سیاره غول گازی با جرم یک هزارم خورشید است، ولی جرمی دو و نیم برابر تمامی دیگر سیاره‌های منظومه شمسی دارد. از نظر دوری از خورشید، هرمز پنجمین سیاره پس از تیر، ناهید، زمین و بهرام است.

مشتری  نماد مشتری
گلیک کنید تا توضیحات کامل را ببنید.
سیاره مشتری
طبقه‌بندی
طبقه‌بندی مشتری‌گون
نیم‌قطر بزرگ ۷۷۸۵۴۷۲۰۰ کیلومتر[۱]
آنومالی متوسط ۱۸٫۸۱۸°
زاویه انحراف ۱٫۳۰۵°
۶٫۰۹° نبست به استوای خورشید[۱]
اوج ۸۱۶۵۲۰۸۰۰ کیلومتر[۱][۲]
حضیض ۷۴۰۵۷۳۶۰۰ کیلومتر[۱]
تناوب مداری ۴۳۳۱٫۵۷۲ روزs
۱۱٫۸۵۹۲۰ yr
قمرها ۶۹
مشخصات فیزیکی
شعاع استوایی ۷۱٬۴۹۲ ± 4 km[۳][۴]
11.209 Earths
شعاع قطبی ۶۶٬۸۵۴ ± ۱۰ km[۳][۴]
10.517 Earths
پختگی قطبین ۰٫۰۶۴۸۷ ± ۰٫۰۰۰۱۵
مساحت سطح ۶٫۲۱۷۹۶×۱۰۱۰ km²[۴][۵]
121.9 Earths
حجم ۱٫۴۳۱۲۸×۱۰۱۵ km³[۴]
1321.3 Earths
جرم ۱٫۸۹۸۶×۱۰۲۷ kg
317.8 Earths
متوسط چگالی ۱٫۳۲۶ g/cm³[۴]
گرانش سطحی ۲۴٫۷۹ m/s²[۴]
۲٫۵۲۸ g
سرعت گریز ۵۹٫۵ km/s[۴]
سرعت چرخش در استوا 12.6 km/s
45,300 km/h
انحراف محوری ۳٫۱۳°
بعد قطب شمال ۲۶۸٫۰۵۷°
17 h 52 min 14 s[۳]
میل قطب شمال ۶۴٫۴۹۶°[۳]
آلبدو ۰٫۳۴۳ (bond)
0.52 (geom.)[۶]
دمای سطح
   در فشار ۱ جو
   ۰٫۱ bar
حداقل متوسط حداکثر

۱۶۵ K[۶]

۱۱۲ K[۶]
قدر ظاهری -۱٫۶ to -2.94[۶]
قطر زاویه‌ای ۲۹٫۸" — ۵۰٫۱"[۶]


نگاه کلی

در یک نگاه کوتاه، هرمز چهارمین جسم درخشان در آسمان پس از خورشید، ماه و ناهید است. اگرچه گهگاه مریخ (بهرام) درخشان‌تر به‌نظر می‌آید. به کمک دوربین دوچشمی برخی ماه‌های هرمز نیز قابل دیدن می‌باشند.

جرم هرمز ۲٫۵ بار از مجموع جرم دیگر سیاره‌های سامانه خورشیدی بیشتر است. جرم هرمز ۳۱۸ بار بیشتر از جرم زمین است. قطر آن ۱۱ برابر قطر زمین است. هرمز می‌تواند ۱۳۰۰ زمین را درخود جای دهد. میانگین دوری آن از خورشید در حدود ۷۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر است یعنی بیشتر از ۵ برابر دوری زمین از خورشید. ستاره‌شناسان با تلسکوپ‌های برپاشده در زمین و ماهوارههائی که در مدار زمین می‌گردند به بررسی هرمز می‌پردازند. ایالات متحده تا کنون ۶ فضاپیمای بدون سرنشین را به هرمز فرستاده‌است.

در ژوئیه ۱۹۹۴، هنگامی که ۲۱ تکه از دنباله‌دار شومیکر-لوی ۹ با اتمسفر هرمز برخورد کرد ستاره‌شناسان شاهد رویدادی بسیار تماشائی بودند. این برخورد برانگیزاننده انفجارهای سهمناکی شد که پاره‌ای از آن‌ها قطری بزرگتر از قطر زمین داشتند.

ویژگی‌های فیزیکی

جرم هرمز به تنهایی ۲٫۵ برابر جرم تمام سیاره‌های دیگر در سامانه خورشیدی است. نسبت جرم این سیاره به اندازه‌ای است که مرکز سنگینی سراسری آن با خورشید بالاتر از سطح خورشید، در ۱٫۰۶۸ برابر شعاع خورشید (فاصله از مرکز خورشید) قرار می‌گیرد. حجم هرمز ۱۳۲۱ برابر حجم زمین و جرم آن تنها ۳۱۸ برابر زمین است. این نسبت، زمین را بطور قابل توجهی متراکم تر از هرمز نشان می‌دهد.[۹] شعاع هرمز حدود یک دهم شعاع خورشید است و جرم آن ۰٫۰۰۱ برابر جرم خورشید است، بنابراین چگالی این دو با هم مشابه است.[۱۰]

مدار و چرخش

هرمز (قرمز) یک بار مدار کامل خود بر گرد خورشید (مرکز) را در هر ۱۱٫۸۶ سال زمینی (آبی) می‌پیماید

هرمز در یک مدار کم‌وبیش بیضی شکل به دور خورشید می‌چرخد. هر دور، نزدیک به ۱۲ سال زمینی به درازا می‌کشد. همچنان که سیاره به دور خورشید می‌گردد، به دور محور پندارین (فرضی) خود نیز می‌گردد. چرخش هرمز به دور خود تندتر از هر سیاره دیگری در سامانه خورشیدی است. تنها ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه نیاز است تا هرمز یک بار به دور خود بچرخد.

برای اندازه‌گیری تندی گردش سیاره‌های گازی به دور خود، دانشمندان ناگزیرند از روش‌های غیر مستقیم استفاده کنند. آن‌ها نخست سرعت میانگین چرخش ابرهای قابل مشاهده را اندازه‌گیری می‌کنند. هرمز به اندازه نیاز امواج رادیویی می‌فرستد که به وسیله رادیو تلسکوپ‌های زمینی دریافت شود. هم اکنون دانشمندان از اندازه امواج برای سنجش سرعت چرخش هرمز بهره می‌برند. قدرت امواج، تحت تأثیر میدان مغناطیسی سیاره، در یک الگوی تکراری ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه‌ای، تغییر می‌کند؛ زیرا سرچشمه میدان مغناطیسی، هسته سیاره است. این دگرگونی‌ها نشان دهنده سرعت چرخش درونی سیاره‌است. چرخش تند هرمز مایه برآمدگی در بخش استوا و پخی در قطب‌هایش می‌شود. قطر استوایی هرمز ۷ درصد بیشتر از قطر آن در راستای قطب‌هاست.

جرم و چگالی

هم‌سنجی سیاره‌های منظومه خورشیدی با تعدادی از ستاره‌های پرآوازه:
الف:
زمین (۴) > ناهید (۳) > بهرام (۲) > تیر (۱)
ب:
هرمز (۸) > زحل (۷) > اورانوس(۶) > نپتون (۵) > زمین (بدون شماره)
پ:
شباهنگ (۱۱) > خورشید (۱۰) > ولف ۳۵۹ (۹) > هرمز (بدون شماره)
ت:
دبران (۱۴) > نگهبان شمال (۱۳) > رأس پیکر پسین (۱۲) > شباهنگ (بدون شماره)
ث:
ابط‌الجوزا (۱۷) >قلب عقرب (۱۶) > پای شکارچی (۱۵) > دبران (بدون شماره)
ج:
وی‌وای سگ بزرگ (۲۰) >وی‌وی قیفاووس (۱۹) > مو قیفاووس (۱۸) > ابط‌الجوزا (بدون شماره)

هرمز از هر سیاره دیگری در سامانه خورشیدی سنگین‌تر است. جرم آن ۳۱۸ بار بیشتر از زمین است؛ ولی با این جرم زیاد، کم و بیش دارای چگالی کمی است. میانگین چگالی آن ۱٫۳ گرم در سانتیمترمکعب است که اندکی از چگالی آب بیشتر است. چگالی هرمز در حدود یک چهارم چگالی زمین است. زیرا بیشتر سیاره از عناصر سبک هیدروژن و هلیوم ساخته شده‌است. از سوی دیگر زمین بیشتر از عناصر سنگین آهنی و سنگی ساخته شده‌است. عناصر شیمیائی سازنده هرمز بیشتر از زمین همانند ستاره‌هایی چون خورشید است. شاید هرمز دارای هسته‌ای از عناصر سنگین باشد. هسته شاید ترکیبی همانند هسته زمین اما ۲۰ تا ۳۰ برابر سنگین‌تر داشته باشد.

احتمالاً هسته هرمز نه چندان سفت، نسبتاً رقیق و خیلی بزرگ است.[۱۱]

نیروی گرانش در سطح سیاره ۲٫۴ برابر بیش تر از سطح زمین است. یعنی چیزی که روی زمین ۱۰۰ نیوتون وزن دارد، در روی هرمز وزنی برابر با ۲۴۰ نیوتون خواهد داشت.

لکه سرخ بزرگ

بارزترین نمود سطح هرمز لکه سرخ بزرگ آن است که توده گاز چرخان، همانند گردباد است. قطر این لکه سه برابر قطر زمین است. رنگ لکه بیشتر از قرمز آجری به قهوه‌ای کمرنگ تغییر می‌کند و گاهی این لکه تماماً ناپدید می‌گردد. رنگ آن شاید برآمده از اندازه کم فسفر و گوگرد در کریستال‌های آمونیاک باشد. تندی چرخش لکه در لبه آن در حدود ۳۶۰ کیلومتر در ساعت است. این لکه در فاصله یکسانی از استوا به آرامی از شرق به غرب حرکت می‌کند. ناحیه‌ها و کمربندها و لکه بزرگ، بسیار پایدار و همانند سیستم چرخش زمین است. از زمانی که رابرت هوک در سال ۱۶۶۴ این لکه را پیدا کرد، این ویژگی‌ها تغییرات چندانی از خود نشان نداده‌اند.

دما

دمای هوا در ابرهای بالائی هرمز در حدود ۱۴۵- درجه سلسیوس است. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهند که دمای هرمز با افزایش ژرفا در زیر ابرها افزایش می‌یابد. دمای هوا در سطحی که فشار اتمسفر ۱۰ برابر زمین است، به ۲۱ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

دانشمندان می‌اندیشند که اگر هرمز دارای گونه‌ای از حیات باشد، حیات در این سطح پا خواهد گرفت. چنین حیاتی در گاز خواهد بود. زیرا در این سطح هیچ بخش جامدی وجود ندارد. دانشمندان تا کنون هیچ گواهی از حیات بر روی هرمز نیافته‌اند. نزدیک مرکز سیاره دما بسیار بیشتر است. دمای هسته در حدود ۲۴ هزار درجه، یعنی داغ‌تر از سطح خورشید است. ستاره‌شناسان بر این باورند که خورشید، سیارات و دیگر جرم‌های سامانه خورشیدی از چرخش ابرهایی از گاز و غبار پا گرفته‌اند. گرانش گازی و ذرات غبار آن‌ها را به صورت ابرهای ستبر گوی مانند از مواد درآورد در حدود ۴٬۵ میلیارد سال پیش مواد به هم فشرده شدند تا اجسام بسیار سامانه خورشیدی پدید آمدند. فشردگی مواد ایجاد گرما نمود. گرمای بسیاری هنگامی که هرمز پا گرفت ایجاد شد.

میدان مغناطیسی

نموداری از هرمز، ساختار داخلی آن، ویژگی‌های سطحی، حلقه‌ها، و ماه‌های درونی

هرمز نیز همانند زمین و بیشتر سیاره‌ها، دارای میدان مغناطیسی است و مانند یک آهنربای بزرگ عمل می‌کند. در ماه مه ۲۰۱۷ داده‌های بدست آمرده از فضاپیمای جونو نشان دادند که قدرت میدان مغناطیسی هرمز، فراتر از براوردهای پیشین است. شدت این میدان در نزدیک‌ترین فاصله جونو از سیاره دو برابر میزانی است که در گذشته تخمین زده می‌شد. این میدان ۱۰ بار قوی تر از میدان مغناطیسی زمین است.[۱۱] برابر اندازه‌گیری‌های گرفته شده به دست فضاپیماها، (به جز لکه‌های خورشیدی و ناحیه‌های کوچکی از سطح خورشید) میدان مغناطیسی هرمز زورمندترین در سامانه خورشیدی است.

دانشمندان به طور کامل از چگونگی ایجاد میدان مغناطیسی آگاه نیستند هر چند که گمان می‌برند که حرکت هیدروژن فلزی داخل هسته سیاره ایجاد میدان مغناطیسی می‌کند. میدان مغناطیسی هرمز بسیار نیرومندتر از میدان مغناطیسی زمین است زیرا هرمز بسیار بزرگ‌تر و با تندی بیشتری به دور خود می‌گردد. میدان مغناطیسی هرمز الکترون‌ها و پروتون‌ها و دیگر ذرات دارای بار الکتریکی را در کمربند پرتوزا که در پیرامون سیاره قراردارد به دام می‌اندازد. این ذرات بسیار نیرومندتر هستند به گونه‌ای که می‌توانند به ابزارهای فضاپیماهایی که نزدیک سیاره شده‌اند آسیب برساند. در درون ناحیه‌ای از فضا که مغناطیس‌سپهر نامیده می‌شود میدان مغناطیسی هرمز همانند یک زره کار می‌کند. این زره سیاره را از بادهای خورشیدی و ذرات پر انرژی پیاپی که از خورشید می‌آیند پاسداری می‌نماید. بیشتر این ذرات الکترون‌ها و پروتون‌هایی هستند که با تندی ۵۰۰ کیلومتر در ثانیه حرکت می‌کنند. میدان، ذرات الکتریکی باردار شده را در کمربند پرتوزا به دام می‌اندازد. مرکز تله مغناطیس‌سپهر نزدیک قطب‌های میدان مغناطیسی است. در آن بخش از سیاره که از خورشید دور است مغناطیس‌سپهر به صورت دنباله‌ای سترگ در فضا کشیده می‌شود که دنباله مگنتو نامیده می‌شود. درازای این دنباله ۷۰۰ میلیون کیلومتر است. امواج رادیویی که از هرمز به رادیو تلسکوپ‌های زمینی می‌رسند نشان دهنده دو نوع فوران‌های انرژی و تابش‌های پی‌درپی هستند. فوران‌های نیرومند هنگامی رخ می‌دهند که آیو، نزدیک‌ترین ماه هرمز و چهارمین آنها از میان مرکز مغناطیسی سیاره گذر می‌کند. تابش‌های پی در پی از سطح هرمز و هم‌چنین ذرات پر انرژی کمربند پرتوزای هرمز می‌آیند.

اتمسفر

هرمز، گوی غول پیکری آمیخته از گاز و مایع است و گمان می‌رود مقداری سطح جامد هم داشته باشد. بین ۸۸ تا ۹۲ درصد این غول سیاره از عنصر هیدروژن و ۸ تا ۱۲ درصد آن از هلیوم تشکیل شده است. قطر هرمز در ناحیه استوا ۱۴۲٫۹۸۴ کیلومتر است و بر اساس تئوری‌های ارائه شده این بالاترین طول قطری است که یک سیاره گازی می‌تواند داشته باشد. از این پس، ورود جرم بیشتر این غول سیاره را کوچک‌تر، و فشرده‌تر می‌کند. بنابر اصل ناپایداری کلوین–هلمهولتز هم اکنون سالانه حدود ۲ سانتیمتر از قطر خورشید کاسته می‌شود.

سطح سیاره از ابرهای ستبر زرد، قرمز، قهوه‌ای و سفید رنگ پوشیده شده‌است. بخش‌های روشن‌تر «ناحیه» و بخش‌های تاریک تر «کمربند» نامیده می‌شوند. کمربندها و ناحیه‌ها به موازات استوای سیاره قرار دارند. هرمز همچنین گرانش بسیار نیرومندی دارد. در سطح سیاره نسبت جرمی هیدروژن و هلیم نزدیک به ۷۱ و ۲۴ درصد و ۵ درصد دیگر مواد است.

در ماه مه ۲۰۱۷ دانشمندان مسئول مأموریت فضاپیمای جونو در سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) اعلام کردند که توفندهایی بزرگ را در قطب‌های هرمز مشاهده کرده‌اند. این توفندها مانند توفندهای استوایی بوده و هر کدام با اندازه‌ای نزدیک به زمین، همگی همزمان در کنار هم دیده می‌شوند. این موضوع باعث به چالش کشیده شدن همه فرضیه‌های مورد علاقه سیاره‌شناسان در مورد چگونگی کارکرد هرمز می‌شود.[۱۱]

هیچ‌یک از فضاپیماهای پیشین اعزامی به هرمز هرگز از بالا یا پایین به آن نگاه نکرده بودند.[۱۱]

شکل این توفان‌ها متفاوت از چیزی است که در قطب‌های کیوان دیده می‌شوند. همچنین معلوم نیست که قدمت این توفان‌ها چقدر است و اینکه آیا این توفان‌ها زودتر از توفان‌های موجود در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر هرمز ناپدید می‌شوند؟

اتمسفر هرمز از ۸۶ درصد هیدروژن ۱۴ درصد هلیوم و مقدار ناچیزی متان، آمونیاک، فسفین، آب، استلین، اتان، ژرمانیم و کربن مونوکسید ساخته شده است. درصد هیدروژن، بر پایه شمار مولکول‌های موجود در اتمسفر آن است تا جرم کلی آن‌ها.

این سیاره از لایه‌های رنگی از ابرها در ارتفاعات مختلف ساخته شده‌است. مرتفع‌ترین ابرهای سفید از بلورهای منجمد آمونیاک و متان ساخته شده‌اند.[۱۱] بخش‌های تاریک‌تر و ابرهای کم بلندا در کمربندها جای گرفته‌اند. پایین‌ترین سطحی را که می‌توان دید از ابرهای آبی رنگ ساخته شده‌است. دانشمندان امید کشف ابرهای آب‌دار را در ۷۰ کیلومتری سطح زیرین ابرهای آمونیاکی دارند. هر چند که تاکنون چنین سطحی پیدا نشده‌است.

ماه‌ها

هرمز حداقل دارای ۶۹ ماه‌است[۱۲] که ۱۶ ماه آن قطری بیش از ۱۰ کیلومتر دارند. چهار ماه از بزرگترین ماه‌های هرمز به ترتیب دوری از این سیاره عبارتند از: آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو. این چهار ماهک را ماه‌های گالیله‌ای می‌نامند. زیرا ستاره‌شناس ایتالیایی گالیلئو گالیله آنها را در سال ۱۶۱۰ به وسیله نخستین تلسکوپ پیدا کرد. در۶ دسامبر ۱۹۹۵، فضاپیمای گالیله متعلق به ناسا به هرمز رسید و نخستین گردش خود از ۳۵ گردش دور سیاره را آغاز کرد. در بیشتر از هفت سال، این فضاپیما ۱۴۰۰۰ تصویر از هرمز و ماه‌ها و حلقه‌های آن گرفت. در ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۳ فضاپیمای گالیله در یک فرود قابل کنترل قرار داده شد تا مأموریت خود را با سقوط در جو هرمز پایان دهد. علاوه بر ابزارهای عکسبرداری، فضاپیما یک آشکارساز غبار بسیار حساس حمل می‌کرد که هزاران برخورد از ذرات غبار مسیر خود به سوی حلقه هرمز در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ را ثبت کرد. یکی از کشف‌های جدید فضاپیمای گالیله کشف ماه تبه بود.

ماه‌های هرمز در مقایسه با خود سیاره

آیو دارای آتشفشان‌های فعال بسیاری است. هر فوران گازی آن دارای گوگرد نیز هست. رنگ زرد نارنجی سطح آیو شاید از اندازه بسیار زیاد گوگرد جامد که در سطح سیاره انباشته شده حکایت دارد.

اروپا کوچکترین ماه گالیله‌ای است که قطر آن برابر با ۳ هزار و ۱۳۰ کیلومتر است. اروپا دارای سطحی از یخ صاف و ترک خورده است.

بزرگترین ماه گالیله‌ای، گانیمد با قطری برابر با ۵۲۶۸ کیلومتر است. گانیمد بزرگتر از سیاره تیر است. کالیستو با قطری برابر با ۴۸۰۶ کیلومتر اندکی کوچکتر از تیر است. گمان می‌رود کالیستو و گانیمد از یخ و اندکی مواد سنگی ساخته شده باشند.

هر دو ماهک دارای دهانه‌های بسیاری هستند. دیگر ماهک‌های هرمز از ماهک‌های گالیله‌ای بسیار کوچکترند. آمالتئا و هیمالیا دو ماهک بزرگ بعدی هستند. امالیتا با قطری برابر با ۲۶۲ کیلومتر به شکل سیب زمینی است. قطر هیمالیا برابر با ۱۷۰ کیلومتر است. بیشتر ماه‌های به جای مانده هرمز با تلسکوپ‌های بزرگ زمینی پیدا شده‌اند. دانشمندان متیس و آدرستا را در سال ۱۹۷۹ با بررسی عکس هائی که فضاپیمای وویجر گرفته بود پیدا کردند.

حلقه‌های هرمز

هرمز دارای سه حلقه باریک در اطراف استوای خود است. این حلقه‌ها بسیار کم‌نورتر از حلقه‌های کیوان هستند. به نظر می‌آید حلقه‌های هرمز بیشتر از ذرات ریز غبار ساخته شده باشند. حلقه اصلی درحدود ۳۰ کیلومتر کلفتی و بیشتر از ۶۴۰۰ کیلومتر پهنا دارد. مدار آمالتئا درون حلقه جای گرفته است.

حلقه‌های هرمز و ماهک‌های درون حلقه‌ای امالیتا هیمالیا متیس و ادرستا

دانشمندان دانشگاه مریلند، کالج پارک و انجمن ماکس پلانک راز دیرین، شوند (علت) ناهنجاری‌های حلقه‌های نازک هرمز را دریافته‌اند. در پژوهش چاپ شده در نسخه ۱۲ اردیبهشت مجله نیچر دانشمندان، گسترش اندک بیرونی‌ترین حلقه به خارج از مدار تبه، یکی از ماه‌های هرمز، را گزارش دادند و دیگر دانشمندان، انحراف‌هایی را در مدل پذیرفته شده شکل‌گیری حلقه‌ها مشاهده کردند. بنابر این مدل، از برهمکنش سایه و نور خورشید بر روی ذرات غبار، حلقه‌ها ساخته می‌شوند. داگلاس هامیلتون، استاد ستاره‌شناسی دانشگاه مریلند، کالج پارک گفت: "معلوم می‌شود که محدوده افزایش حلقه بیرونی و دیگر رفتارهای عجیب در حلقه‌های هرمز در هاله ابهامند." "همچنان که حلقه‌ها به دور سیاره می‌چرخند، ذرات غبار داخل حلقه‌ها هنگام گذر از میان سایه سیاره به طور متناوب بارگیری و تخلیه بار می‌شوند. میدان مغناطیسی پر قدرت سیاره بر این تغییرات منظم بارهای الکتریکی ذرات غبار اثر می‌گذارد. در نتیجه، ذرات کوچک غبار به خارج از مرز بیرونی حلقه مورد نظر سوق داده می‌شوند و حتی ذرات بسیار کوچک میل مداری یا جهت مداری خود را نسبت به سیاره تغییر می‌دهند."

هامیلتون و هارالد کروگر، دستیار نویسنده آلمانی مقاله برای نخستین بار اطلاعات برخوردی جدید در مورد اندازه ذرات غبار و سرعتشان و جهت‌های مداری آن‌ها را که فضاپیمای گالیله در طول سفرش از حلقه‌های هرمز در سال‌های ۲۰۰۳–۲۰۰۲ میلادی دریافت کرده بود، مطالعه کردند. کروگر مجموعه اطلاعات جدید را بررسی کرد و هامیلتون مدل‌های رایانه‌ای دقیقی را ایجاد کرد که با غبار و اطلاعات تصویری روی حلقه‌های هرمز هماهنگ بود و خروج از مرکز مشاهده شده را توضیح می‌داد. کروگر گفت: "با مدل خود می‌توانیم تمام ساختارهای ضروری حلقه غباری مشاهده شده را توضیح دهیم." بر طبق نظر هامیلتون، سازوکارهای مشخص شده در این مدل، حلقه‌های هر سیاره‌ای در هر سامانه ستاره‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ ولی این اثرات ممکن است بدین گونه که در هرمز است، آشکار نشود. هامیلتون گفت: "ذرات یخی در حلقه‌های معروف کیوان خیلی بزرگ‌تر و سنگین‌تر از آن هستند که به طور قابل ملاحظه‌ای با این روند شکل گیرند. به همین دلیل ناهنجاری‌های مشابه در آن‌جا مشاهده نمی‌شود." "یافته‌های ما بر طبق اثرات سایه ممکن است جنبه‌هایی از شکل‌گیری سیاره‌ای را روشن کند. زیرا ذرات غبار باردار باید به صورت توده‌های بزرگ‌تر ترکیب شوند تا این که در نهایت سیاره‌ها و ماه‌ها شکل گیرند." غباری که حلقه‌های کم‌رنگ هرمز را تشکیل می‌دهد در زمانی که ذرات باقی‌مانده در فضا به صورت ماه‌های داخلی کوچک به ترتیب از نزدیک‌ترین تا دورترین: آدراستیا، متیس، آمالتیا و تبه فروپاشی کردند، شکل گرفتند.

این غبار به صورت یک حلقه اصلی، یک هاله میانی و دو حلقه کم رنگ‌تر با فاصله بیشتر مرتب شده‌است. حلقه‌ها بیشتر در مدارهای این چهار ماه محدود شده‌اند؛ ولی برجستگی اندک و آشکار گسترش غبار به سوی خارج از مدار تبه تا این زمان دانشمندان را شگفت زده کرده‌است.

برخورد دنباله دار شومیکر-لوی ۹

در مارس ۱۹۹۳ سه ستاره‌شناس به نام‌های یوجین مرل شومیکر، کارولین شومیکر و دیوید لوی یک دنباله‌دار را نزدیک هرمز کشف کردند که بعدها «شومیکر-لوی ۹» نام گرفت. به علت گرانش هرمز، دنباله‌دار به سوی هرمز کشیده شد. هنگامی که دنباله‌دار کشف شد به ۲۱ تکه شکسته شده بود. احتمالاً هنگامی که به سیاره نزدیک شده بود در اثر گرانش سیاره متلاشی شده بود. محاسبه‌ها بر مبنای مکان و سرعت دنباله دار نشان دادند که در ژوئیه ۱۹۹۴ تکه‌های دنباله‌دار با اتمسفر هرمز برخورد خواهند نمود. دانشمندان امیدوار بودند که اطلاعات زیادی از اثرات برخورد دنباله‌دار و سیاره به دست بیاورند. ستاره‌شناسان تلسکوپ‌های بزرگ و مهم روی زمین را در تاریخ پیش‌بینی شده به سوی هرمز نشانه روی کردند.

دانشمندان همچنین هرمز را به وسیله تلسکوپ فضایی هابل و فضاپیمای گالیله که در راه خود به سوی هرمز بود مشاهده می‌نمودند. تکه‌ها به پشت هرمز که از زمین و تلسکوپ هابل قابل مشاهده نبود برخورد نمودند. اما چرخش هرمز باعث شد که پس از نیم ساعت، اثر برخورد قابل مشاهد باشد. دانشمندان حدس می‌زدند که بزرگترین قطعه‌ها قطری برابر با۵/-۴ کیلومتر را داشته باشند.

برخورد به طور مستقیم توسط فضاپیمای گالیله که در فاصله ۲۴۰ میلیون کیلومتری سیاره قرار داشت قابل مشاهده بود. اما به دلیل ریسک از کار افتادن دستگاه‌های فضاپیما و از دست دادن هدف اصلی مأموریت داده‌ها ثبت و ارسال نشدند. احتمالاً به علت فشار، و گرم و پخش شدن اتمسفر گازی سیاره، برخورد باعث انفجارهای عظیمی شد. اگر برخوردی اینچنینی با زمین رخ می‌داد در اثر گرد و غبار ناشی از ان و سرد شدن زمین احتمالاً زیست بر روی زمین از بین می‌رفت.



  • abolfazl ghashghai

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی